در بحث کلام الله باید بحث کلام الله رو در زمان و در مواجهه با خوبان دنبال کنیم، رفتار خداوندی رو بسنجیم. خداوند چگونه در بحث کلام الله وارد شده؟ مثلا در دوران آدم ع اولین باری که موضوع کلام الله با عنوان کلمات خدایی مطرح هست در زمانی است که خداوند می فرماد، فَتَلَقَّى آدَمُ مِنْ رَبِّهِ كَلِماتٍ. کلمات از جانب رب القا شد و آدم ع تلقی کرد اون کلمات رو. خوب این کِی هست؟ قبل از این زمان بحث تعلیم اسماء به آدم ع مطرح هست، بعدش اقوالی که بین آدم ع و خداوند مطرح بوده، مطرح هست. هنوز بحث کلام مطرح نیست ولی اقوال مطرح هست. قالَ يا آدَمُ أَنْبِئْهُمْ بِأَسْمائِهِمْ. قول خداوند به آدم ع. خوب این رفتارهای خداوندی رو در بحث کلام دنبال کنیم. در بحث قول دنبال کنیم.
بله بحث کلام و موضوعات مربوط به کلام رو در زمان بچینیم در دوران آدم ع در دوران انبیاء بعد از آدم ع. چون در دوران ابراهیم ع بحث ابتلاء به کلمات مطرح هست و اتمام کلمات. در دوران موسی ع بحث کلیم شدن موسی ع مطرح هست. در دوران زکریا ع بحث ارتباط با بحث کلمات مطرح هست. اینکه خداوند به زکریا ع یحیی ع رو بشارت میده و از ویژگیهای یحیی ع این رو مطرح می کنه که مُصَدِّقاً بِكَلِمَةٍ مِنَ اللَّه. این مطلب برای زکریا ع مطرح هست. در دوران مریم س بحث القای کلمه به مریم س مطرح هست. بحث تصدیق کلمات رب برای مریم س مطرح هست. بحث کلمه بودن عیسی ع مطرح هست. بحث کلمات و تکلم خدا به دیگر شکل در دوران سایر انبیاء ع مطرح هست.
این رو باید پیدا کنیم. مثلا بررسی کنیم ببینیم که بحث اون سبقت کلمات برای عذاب چه اقوامی مطرح بوده. یا برای نجات چه اقوامی مطرح بوده. برای برخی از اقوام بحث قول خداوندی مطرح هست. برای برخی از اقوام بحث کلمه خداوندی مطرح هست.
در دوران رسول الله ص ایمان به کلمات مطرح هست اتمام کلمات مطرح هست. از دوران موسی ع بحث کلام الله مطرح هست، برای قوم موسی ع. این موضوعات یعنی رفتارهای خداوندی رو در موضوع کلام الله و کلمات خدا پیدا بکنیم.
سایر موضوعات در بحث کلمات و کلام الله رو بشناسیم ویژگیهایی که مربوط به کلام الله و کلمات هست. مثلا کلام الله مربوط به سمع هست. شما یکی از کارهایی که باید انجام بدید در قبال کلام الله سمع هست. پس کلام الله به سمع مربوط هست. جایی صحبت از این نیست که کلام الله رو دیدند. جایی بصر به کلام الله مطرح نیست. رؤیت کلام الله مطرح نیست. در کلمات خداوند هم همین طور هست. شما در بحث کلمات خداوند هم بحث سمع رو در کلمات خدا دارید. پس کلمات خدا قابل سمع هست. یعنی در بحث کلام الله چه بحث تکلم چه بحث کلمات و کلمه بحث سمع در قبالشون مطرح هست. نه در بحث تکلم نه در بحث کلمات بحث رؤیت مطرح نیست. بحث بصر نسبت به کلمات مطرح نیست نه از جانب خداوند نه از جانب انسانها.
