وقتی ما می خوام بریم سراغ قرآن یکی از مقدمات لازمش چی هست؟ یه عنوان کلی میشه براش گفت. شناخت اینکه سراغ چه چیزی میخوای ببری. این چیزی که می خوای سراغش بری، چه وجوهی داره؟ چه ویژگیهایی داره؟ یعنی در واقع در یک کلام چی هست؟ شما درخور او باید چه باشی؟ یه جمله کلی و صحیحه. اگر شما می خوای رفتارصحیح داشته باشی با قرآن، یعنی اگه بخوای درست بری سراغ قرآن، این یک عنوان کفایت می کنه. سراغ چه چیزی می خوای بری؟ درخور او باید چه باشی؟ می فرمایی که از کجا بدست بیاریم؟ می گیم از بخشی از آیات بدست میاد، از بخشی از روایات بدست میاد، از بخشی از منطق بدست میاد. بسیاریش رو در ظاهر آیات و بصورت بسیار ساده بیان شده.
می فرماد که، بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، الم، ذَالِكَ الْكِتَبُ لَا رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِين. کتاب، شما با این کتاب مواجه هستی. پس قرآن دارای یک وجهی است که اون وجه رو گفته میشه، ذلک الکتاب. من باید الان چجوری نگاه کنم؟ خوب من سراغش بهره میبرم. می فرماید نه صبر کن. بدون با چی مواجه هستی اینجا. با چی مواجه هستم؟ خوب قرآنه دیگه. کتابه دیگه. می فرماید نه. بله قرآنه، کتابه ولی بدون چیه. جایگاهش رو بدون. ترازش رو بدون. ترازش چی هست؟ در اینجا ترازش چیه؟ لا ریب فیه. بدون با چی مواجه هستی. اگه این رو دونستی، اگه این تراز رو فهمیدی، اگه اینگونه بهش نگاه کردی، شما متقین هستی. شما وارد دایره تقوا شدی. اینجوری نگاه نکردی تقوا نداری. اگه اینجوری وارد شدی، احتمال هدایت برای شما هست. هدایت برای شما هست، حالا دیگه باید بری از مسیر هدایت، هدایتش رو پیدا کنی. نه اینکه هدایت هست برای متقین، حالا دیگه هدایتها همینجور میریزه براشون. نه حالا باید از مسیر هدایت بری و هدایتش رو پیدا کنی.
می خوای بری سراغ قرآن در آیات ابتدایی سوره آل عمران، بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ، الم، اللَّهُ لَا إِلَاهَ إِلَّا هُوَ الْحَىُّ الْقَيُّومُ، نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَينْ يَدَيْه. کتاب بر رسول الله ص نازل شده بالحق. با چه خاصیتی؟ مُصَدِّقًا لِّمَا بَينْ يَدَيْه. از جمله خاصیتها و خروجیهاش این هست. من می خوام از این بهره ببرم. البته خواص دیگری هم بعدش مطرح هست. من میخوام از این بهره ببرم، چی کار کنم؟ می فرماد که در ادامه در چند آیه بعد هُوَ الَّذِى أَنزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَاب. او، او خدا. اویی که هُوَ الَّذِى يُصَوِّرُكُمْ فىِ الْأَرْحَامِ، نازل کرد بر تو کتاب را. خوب این رو گفته بودید خداوند، ادامه اش چی؟ من میخوام از این کتاب بهره ببرم. دقت کن. کتابی که بر رسول الله ص نازل کردیم، مِنْهُ ءَايَاتٌ محُّكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَ أُخَرُ مُتَشَابِهَات. دقت کن شما می خوای بیای سراغ کتاب آیه سوم سوره آل عمران، نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَينْ يَدَيْه. شما میخوای بری سراغ کتابی که بالحق بر رسول الله ص نازل شده و مُصَدِّقًا لِّمَا بَينْ يَدَيْه. می خوای بری از این کتاب خاصیت ببری، می فرماد یه چیزی رو بدون، برای بردن این خاصیت شما نیاز به یک معرفت از کتاب داری. این کتاب دارای آیات محکم و آیات متشابه هست. برای بهره بردن این خاصیت شما باید این معرفت رو داشته باشی و با این معرفت بیایی سراغ قرآن، سراغ کتاب خدا و اگر این معرفت رو داشتی حالا باید خودت رو اصلاح کنی. خودت رو متناسب با این معرفت اصلاح کنی. چه اصلاحی؟ باید در قلب تو زیغ نباشه، فَأَمَّا الَّذِينَ فىِ قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغَاءَ تَأْوِيلِه. اگه بیای سراغ قرآن، این معرفت رو نداشته باشی که اصلا هیچ، شما نمی تونی از اون نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَينْ يَدَيْه، خاصیت ببری. این معرفت رو باید داشته باشی. این معرفت رو هم که داشته باشی باز باید قلبت آماده باشه. در قلب تو نباید زیغ باشه. اگه زیغ باشه، میای سراغ قرآن از آیات متشابه پیروی می کنی. دنبال آیات متشابه راه می افتی و نا خود آگاه شاید گاهی هم خود آگاه، فتنه انگیزی می کنی.
بله این عنوان کلی مهم هست که ما با چه چیزی می خوایم مواجه بشیم؟ تراز و ویژگیها و صفات قرآن چی هست؟ و من درخور آن باید چه باشم؟ در جای دیگه می فرماد که ما قرآن رو نازل کردیم. نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ. عَلىَ قَلْبِكَ لِتَكُونَ مِنَ الْمُنذِرِينَ. بِلِسَانٍ عَرَبىِ مُّبِين. اِ پس این قرآنی که من می خوام باهاش مواجه بشم به لسان عربی مبین هست. یا در چند آیه دیگر می فرماد که ما قرآن رو به شکل عربی قرار دادیم یا به لسان عربی قرار دادیم. خوب پس آنچیزی که من باهاش مواجه هستم دارای یک لسانی هست، لسان عربی. پس یک وجه قرآن این هست، لسان عربی. شما میگی پس این چیزی که من می خوام باهاش مواجه بشم دارای یک لسانی هست، لسان عربی. من باید درخور او باشم. به لحاظ عقل، به لحاظ علم، به لحاظ صفات، به لحاظ قلب، به لحاظ اخلاق، شما باید درخور آنچیزی باشی که می خوای با او تعامل کنی. به لحاظ معرفت، به لحاظ منظر، به لحاظ نگاه به جایگاه اون فرد یا اون شیء، شما باید درخور او باشی. نگاه شما باید درخور او باشه. این خیلی بحث منطقی هست. شما با یک شخص بزرگواری مواجه شدی مثلا با مقام معظم رهبری مواجه شدی. توی جلسه ای با ایشون هستید یا می خواید با ایشون همراهی کنید باید نگاه شما درخور ایشون باشه. اخلاق شما باید درخور همراهی ایشون باشه. صفات شما باید درخور همراهی ایشون باشه. عقل شما باید درخور همراهی ایشون باشه. علم شما باید درخور همراهی ایشون باشه. اگه علم شما درخور همراهی ایشون نباشه، ایشون مدام برای شما مطلبی می فرماد شما میگی ما که نفهمیدیم یا کج می فهمی یا بد می فهمی. شما باید درخور همراهی آن فرد یا آن شئی که می خوای با او همراهی کنی قرار بگیری.
قرآن خودش رو در قرآن در کلام خودش معرفی کرده. اهل بیت ع هم قرآن رو در روایات معرفی کردن. ما باید بشناسیم قرآن رو که در خور او باشیم. مثلا در آیه دوم سوره بقره می فرماد که شما درخور قرام به قرآن فکر کن. میگیم درخور قرآن چجوری فکر کنم؟ لَا رَيْبَ فِيهِ. خوب این خودش بحث بسیار مهمی هست. چه کسی می تونه ادعا کنه که من نسبت به قرآن این نگاه رو دارم. این نگاه در قلبم هست. در بینشم وجود داره. لَا رَيْبَ فِيهِ. خیلی ارتفاع داره. می فرماد اگه این نگاه رو داشتی عنوان شما میشه متقی، اون موقع تازه باب هدایت قرآن به روی تو باز هست. حالا برو هدایت برداشت کن.
خوب یه وجه دیگر از قرآن اینه که قرآن، قرآن عربی هست. خوب به ما ربط نداره ما با قرآن عربی کار نداریم. نه اینطور نیست. شما باید درخور قرآن عربی با قرآن تعامل کنی. درخور قرآن عربی بودن عنوانش چی هست؟ باید چی باشی؟ باید اهل علم باشی. اهل علم مربوط. مثلا می فرماد آیه سوم سوره فصلت، كِتَابٌ فُصِّلَتْ ءَايَاتُهُ قُرْءَانًا عَرَبِيًّا لِّقَوْمٍ يَعْلَمُون. یعنی باشه من هم علم دارم علم مثلا فلان. نه علم درخور. علم مربوط. پس شما باید علم درخور، علم مربوط به قرآن عربی رو داشته باشی. بله در یک کلام عرض شد که ما برای تعامل با قرآن باید چه کنیم؟ باید قرآن رو بشناسیم، ویژگیهاش رو بشناسیم، درخور اون ویژگیها قرار بگیریم. علم مون، عقلمون، قلبمون، صفاتمون، اخلاقمون درخور قرآن قرار بگیریم. هر کدومش لنگ بزنه، تعامل ما با قرآن می لنگه. بعضی مواردش اگر لنگ بزنه به انحراف کشیده میشه. شما علم درخور داشته باش ولی قلب سالم نداشته باش. قلب شما زیغ داشته باشه. در آیات سوره . در آیات سوره آل عمران می فرماد که شما میری از متشابهات تبعیت می کنی و فتنه ایجاد میکنی. فَأَمَّا الَّذِينَ فىِ قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغَاءَ تَأْوِيلِه.
