ما وقتی با متن مواجه میشیم خارج از لسان حرف نمیزنیم در واقع شما وقتی با یه متن مواجه هستی حتماً برداشت شما از اون متن تحلیل لسانی هست. بدون لسان بدون قواعد حاکم بر لسان بدون تحلیل لسانی از اون متن شما برداشتی از اون متن نمیتونی بکنی، صفر هست. اگه شما برداشت دیگری داشته باشی اون برداشت شما، برداشت از متن نیست. برداشت از چیز دیگری هست. ممکنه وجود داشته باشه ولی برداشت از چیز دیگری هست. شما ممکنه بگی یه متنی جلوم هست روی یه کاغذی نوشته شده من این کاغذ رو نگاه کردم من کاغذ شناسم، من قدمت شناسم، من این کاغذ رو نگاه کردم، میگم این کاغذ حداقل مال سه هزار سال قبل هست. پس این متن رو یه کسی نوشته سه هزار سال قبل، ولو داخل متن نوشته سه هزار سال قبل، ولی این هست که. خب باشه شما این رو از متن برداشت نکردی. آن چیز که میخوای از متن بردا شت کنی مربوط به متن هست. یه کس دیگه ای زبان شناس هست. میاد در همون متن، اون متن رو نگاه میکنه قواعد لسانی اون متن رو نگاه میکنه، میگه این متن برای دوره ی فلان قبل از میلاد، فلان زمان، این متن رو نوشته اند. چون اون موقع اینجوری می نوشتند. اصلاً این واژه ها مال اون موقع هست. اون رو از متن میفهمند. ممکنه شما یه سری مفاهیم بدست بیارید که درست باشه. و خارج از متن باشه ولی باید بدونید اونها خارج از متن هست. وقتی وارد متن شدی باید با قاعده ی مربوط به متن، با متن برخورد کنی.
خب اگر ما با متن مواجه هستیم که قرآن هم، یه وجه از قرآن که الان پیش روی ما هست، متن مکتوب و ما با این متن مواجه هستیم. در واقع در قاعده ی مربوط باید حرف بزنیم و برداشت کنیم. قاعده هم باید جامع باشه. این یه ویژگی بسیار مهم هست. شما اگر وارد قاعده های لسان شدی باید جامع ببینی. ما با روش لسانی وارد برداشت قرآن بشیم. خب از ویژگی های روش لسانی یکی از مواردش باید جامع بودنش باشه. همه ی موارد رو ببینه، اولویتها رو تشخیص بده، و دقت کافی داشته باشه. صحت و دقت از ویژگیهای بعدیش هست. باید صحیح باشه. باید دقیق باشه. باید جامع باشه. ببینید اینها از مواردی هست که باید در روش لسانی دید. شما باید همه ی اینها رو ببینی و تحلیل کرده باشی و جمع بندی داشته باشی. پس جمع بندی شما باید از مجموعه ی موضوعات و عوامل مؤثر در تحلیل لسانی باشه باید این رو داشته باشی .
