چند کلامی دیگر در مورد بحث لسان قرآن ذیل آیات ابتدایی سوره یوسف علیه السلام. خداوند می فرماید که اعوذ باالله من الشیطان الرجیم، الر تِلْكَ ءَايَاتُ الْكِتَابِ الْمُبِينِ، إِنَّا أَنزَلْنَاهُ قُرْءَانًا عَرَبِيًّا لَّعَلَّكُمْ تَعْقِلُون. الف لام را، آن آیات کتاب مبین است. همانا ما نازل کردیم آن را به حالت یا در حال قرآن عربی که زمینه ای باشد که شما تعقل کنید. خوب یه موضوعی هست به اسم کتاب مبین. در کتاب مبین آیاتی هست. آیات الکتاب المبین. آیات جزء کتاب مبین است. خب این موضوع کتاب مبین رو ما نازل کردیم. این مهمه. یه تاکید اولاً وجود داره. این کتاب مبین رو ما نازل کردیم اینجوری بفرمایید. تاکید روی نحن است ما نازل کردیم یکی دیگه نازل نکرده. اون کتاب مبینی که شما با اون مواجه هستید رو ما نازل کردیم. چگونه نازل کردیم؟ در حال قرآن عربی، به حالت قرآن عربی.
اینجا این بحث به حالت قرآن عربی اگر قرآن عربی رو حال بگیریم هم میتونه به نحن یعنی نازل کننده قرآن، خداوند متعال برگرده هم میتونه به هُوَ برگرده، یعنی به کتاب مبین. وقتی به نحن برگرده یعنی چی؟ یعنی ما آن کتاب مبین رو، ما کتاب مبین رو نازل کردیم در حالی که یه حالتی داشتیم، حالت مون چی بود؟ قرآن عربی، یعنی قرائت کردن عربی، یعنی قرائت عربی کردن، در حالتی که قرائت عربی می‌کردیم، قرآن را نازل کردیم. به قرائت عربی کردن قرآن را نازل کردیم. اگه حال بگیریم برای نحن. اگه حال بگیریم برای کتاب مبین، ما کتاب مبین را نازل کردیم. خب تموم شد. یه توصیف اضافه تر از حالت کتاب مبین بیان میشه. در حالی که کتاب مبین قرآن عربی است، ما کتاب مبین را نازل کردیم. بحث اینجا تمام هست. اگر حال بگیریم برای کتاب مبین، یعنی یه توصیف اضافه‌تر برای کتاب مبین اینجا مطرح شده. پس ما کتاب مبین را نازل کردیم، ما کتاب مبین را نازل کردیم در حالی که کتاب مبین قرآن عربی است. ما کتاب مبینِ به حالت قرآن عربی را نازل کردیم. یعنی یه توصیف اضافه‌ای، توصیف بیشتری از کتاب مبین. ما کتاب مبین را که حال اون کتاب مبین که حالت اون کتاب مبین قرآن عربی است، آن را نازل کردیم. اگه این حالت دوم را هم بگیریم که حال کتاب مبین، حالت کتاب مبین قرآن عربی است، مفهوما شما به همون شکل اول هم می رسید. از آنجایی که اصل کتاب مبین، بنای کتاب مبین، صدور کتاب مبین، ایجاد کتاب مبین توسط همین فاعل نازل کننده‌ی کتاب مبین هست پس این حالت هم، حالت قرآن عربی بودن کتاب مبین هم توسط همون نحن ایجاد شده. یعنی اینطور نیست که اون نحن کتاب مبین رو ایجاد کرده، کتاب مبین را نازل کرده به خودی خود یا توسط کس دیگری کتاب مبین حالت قرآن عربی گرفته. پس اگر این قرآن عربی رو بگیریم حال کتاب مبین این حال روی این حالت رو چه کسی به این کتاب مبین اضافه کرده؟ چه کسی در کتاب مبین قرار داده؟ همون نحن. پس نحن خودش باید قرار دهنده این قرآن عربی باشه که مفهوما باز به همون معنای شکل اول می‌رسیم. این دو شکل ما رو به یک معنا میرسونند. اگر شما بگید که نحن در این نزول، حالتش قرآن عربی است، نتیجه چی میشه؟ او کتاب مبین را در حالت در حال قرآن عربی یعنی در حالت قرائت عربی کردن نازل کرده پس کتاب مبین قرآن عربی میشه. این حالتی که او انجام داده این فعلی که او انجام داده به کتاب مبین تعلق میگیره. اگر اون حالت رو به کتاب مبین که مفعول هست وصل بکنیم پس اون فاعل این حالت رو در کتاب مبین قرار داده پس اون فاعل، فاعل این حالت بوده که این حالت رو در کتاب مبین قرار داده.
پس در بحث قرآن عربی اگر قرآن عربی رو به هو برگردونیم برای خود این مصدر قرآن دوتا معنا می تونیم در نظر بگیریم مصدر اسم فاعلی و اسم مفعولی. اگر فاعلی بگیریم میشه قرائت کننده اگر مفعولی بگیریم میشه قرائت شده. در حالت مفعولی که قرائت شده باشه، باز میشه این بحث را دنبال کرد که خب این قرائت شده میتونه قرائت کننده اش نحن باشه. در حالتی که قرائت کننده هست یعنی بگیم قرآن، قرآن عربی است به معنای قرائت کننده‌ی عربی است. اینجا هم بحث رو از نحن نمیشه جدا کرد. به این معنا که تو قرآن به خودی خود این ویژگی فاعلی رو نداره. حداقل بحثی که ما می تونیم بکنیم این که قرآن ویژگی قرآن عربی را خداوند برای کتاب مبین جعل کرده، که این موضوع در برخی از آیات دیگر وجود دارد. در آیه سوم سوره زخرف خداوند می فرماید إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْءَانًا عَرَبِيًّا لَّعَلَّكُمْ تَعْقِلُون. ما آن را قرآن عربی جعلع کردیم. ما جعل کردیم آن را به شکل قرآن عربی. در مجموع وقتی بحث قرآن عربی رو در آیات مربوط به کتاب مبین نگاه می‌کنیم هم میشه این برداشت رو کرد که کتاب مبین قرآن عربی هست، هم میشه این رو داشت که خداوند متعال در حالت قرآن عربی کتاب مبین را نازل کرده. هر دوش وجود داره. هر کدوم از این حالت ها رو به لحاظ نحوی انتخاب بکنیم حالت دیگه به لحاظ تفسیری به دست میاد. از اونجایی که هر ویژگی که برای کتاب مبین وجود داشته باشه از جانب خداوند متعال است، حالت دیگر از نظر تفسیری و با این فرض به دست میاد.
