در بحث حرکت و گام های به سمت مفاهیم در قرآن و ورود به سمت مفاهیم برای رفتن به سمت ترجمه یکی از موضوعات مهم بحث مفاهیم یا ساختارهای مربوط به ترکیبات درون جمله ایست ترکیبات کوچکتر از جمله اینها رو باید بحث کرد اینها رو باید دسته بندی کرد مفاهیمشون رو پیدا کرد پس در کل ما یه عنوان موضوعی داریم با عنوان ترکیبات کوچکتر از جمله ترکیبات درون جمله ای این ترکیبات رو به چندین عنوان میشه دسته بندی کرد در واقع ترکیب کلمات با هم هست اگر کلمات رو در دسته های اسم و فعل و حرف بگیریم ما در واقع شاید نه ترکیب دودویی دوکلمه ای با هم خواهیم داشت کوچکترین ترکیب واژه ها کوچکترین ترکیب در واژه ها ترکیب دودوییست
ترکیب دو کلمه با هم خوب پس یک موضوع میشه روابط دودویی ارتباطات دودویی کلمات در این روابط دودویی درون جمله ای در واقع ما به دنبال تعاریف و دسته بندی روابط بین دو نقش هستیم دو واژه هستیم و البته بعد میتونیم این رو توسعه بدیم دو واژه با هم ارتباط دارند این دو واژه با واژه ای دیگر دوباره ارتباط دارند پس ترکیبی با واژه ای دیگر یا ترکیب دیگر میتونه ارتباط بگیره ولی ابتداً پایه ای ترین بحثش روابط دودوییست
این روابط دودویی میتونن بلافاصله در مجاورت هم باشند یا با فاصله از هم باشند ضرورت به مجاورت در کنار هم نیست برخی از ترکیبات دودویی ضرورت به مجاورت در کنار هم دارند برخی از ترکیبات دودویی ضرورتی به مجاورت کنار هم ندارند ولیکن در مجموع ترکیباتی که میتونن با هم ارتباط پیدا کنن پایه ای ترین ترکیبات بر مبنای روابط دو واژه با هم تعریف میشن واژه های ما اسم فعل و حرف مجموعاً نه ترکیب میشه معرفی کرد نه ترکیب محتمل است اسم با اسم اسم با فعل اسم با حرف روابطی مثل فعل و اسم فعل و فعل فعل و حرف حرف و اسم حرف و فعل حرف و حرف اینها پایه ای ترین و ابتدایی ترین و اولین ترکیباتیست که در درون جمله میتونه اتفاق بیوفته با ملاحظه اینکه این ترکیبات میتونن ضرورت مجاورت در کنار هم را داشته باشند یا ضرورت نداشته باشند مثلاً ترکیب اضافی یک ترکیب دودویی در مجاورت هم هست پایه ای ترین بحثش اینجاست البته خود این بحث عرض شد میتونه توسعه پیدا کنه بگیم آن مضافٌ الیه خودش میتونه یک ترکیب باشه یا این ترکیب دوباره در ترکیبی دیگر قرار بگیره ما فعلاً پایه ای ترین رو بحث کنیم اون بحث توسعه ترکیبات هست ترکیب وصفی یک ترکیب دودویی ست پایه ای ترین بحث ترکیب در ترکیب وصفی یک ترکیب دودویی ست دو واژه موصوف و صفت بشن اینها ترکیباتیست که باید در مجاورت هم قرار بگیرند مثلاً ترکیب اضافی ضرورت مجاورت وجود داره در ترکیب وصفی ضرورت مجاورت وجود داره در ترکیب جار و مجرور ضرورت مجاورت وجود داره یک سری ترکیبات یا روابط دامنه عنوان ترکیبات ذیل بحث روابط دو واژه ای یه بحثش است ترکیبات که توش مجاورت وجود داره اتصال وجود داره منفک از هم نمیشوند
در ادامه و توسعه این بحث روابط دودوییست که توسعه این بحثه همین در روابط دوگانه روابط دوسر میشه بحث رو ادامه داد مثل روابط فعل و فاعلی روابط فعل و مفعولی روابط فاعل و ترکیب فاعل و مفعول روی این روابط هم باید بعد بحث بشه بعد از اون بحث ترکیبات رابطه هاشون با هم بحث بشن
این بحث کجا کاربرد داره گام های به سوی ترجمه و یکی از گام های به سوی تحلیل مفهومی یا کشف مفهومی یک معنا یک واژه با استفاده از ترکیبات نحویست با استفاده از روابط نحویست اولین روابط نحوی روابط دوگانه است یک واژه با واژه های دیگر بصورت دو به دو چه رابطه ای ایجاد کرده یه موقعی شما میگید یک واژه در یک جمله ای است که اون جمله در ارتباط با یه جمله دیگر یک ارتباط خاصی داره اون یه نوع ارتباطه یه موقعی شما ابتدایی ترین روابط رو میخوای دنبال کنی این هست که روابط یک واژه رو بصورت دودویی با کلمات دیگر با واژه های دیگر دنبال کنی مثلاً میگید انواع ترکیباتی که برای این جمله وجود داره چیه ترکیب اضافی ترکیبات وصفی ترکیبات فعل و فاعلی ترکیبات جار و مجروری این ترکیبات رو شما دنبال میکنی و اینها را باید بتونیم مفهوم کنیم دسته بندی کنیم بگیم این داره کجاها قرار میگیره بعد بر اساس این ترکیباتی که این واژه به خودش گرفته نقش اون واژه رو در ایفای مفهوم جمله پیدا کنیم در تحقق مفهوم یک جمله پیدا کنیم مثلاً واژه ای در یک جمله صفت یک موصوفی ست که اون موصوف خودش نقش مفعولی داره ما الان موضوعمون چی هست موضوعمون صفت مفعوله خوب اون موقع باید پیدا کنیم که این واژه اینجا چه بار مفهومی در تحقق مفهوم این جمله داره و چه چیزی رو میخواد به ما برسونه نقش این واژه در این جمله چی هست و چه نقشی رو داره ایفا میکنه از این طریق به سمت مفهوم واژه حرکت کنیم پس ما کاری که باید انجام بدیم اینه که این روابط دودویی انواع روابط دودویی رو تعریف بکنیم بعد اینها رو مفهومشون رو بحث بشه و ذیل هر کدوم اگر تنوعی وجود داره اونها بحث بشه مثلاً در رابطه جار و مجروری انواع جار و مجرور اگر وجود داره بحث بشه بعد از اون جایگاه این روابط دودویی در تحقق مفهوم یک جمله مفهوم کلی یک جمله بحث بشه
مثالهای متعددی در مورد ضرورت این بحث میشه از قرآن پیدا کرد و بحث کرد مثلاً یک مثال آیه میفرماید که إِنَّ وَلِيِّيَ اللّهُ از زبان کلام رسول الله صلوات الله الیه إِنَّ وَلِيِّيَ اللّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتَابَ وَهُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ خوب شما میخوای ضمیر هو رو برگردونی به کی برمیگردونی میگیم به الله خوب پس میشه وَ الله يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ آیا باید اینجوری برگردونیم این بحث رو باید متعاقب بحث ترکیبات دودویی در قرآن بحث کرد اینجا یه ترکیب دودویی وجود داره اللّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتَابَ خوب اللهی که کتاب رو تنزیل کرد الله تنزیل کننده کتاب یعنی یه صفت برای یه وصف برای الله قرار دادیم در توسعه بحثهای دودویی اینجا یه جمله به الله وصل شده و در جایگاه صفت برای الله است خوب پس باید در ادامه بحث آیه که فرموده وَهُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ در این ضمیر هو مرتبط به بحث الله اون بحث ترکیب رو مدنظر قرار بده اینجا مطرح است که اللهی که خدایی که تنزیل کرد کتاب را الله تنزیل کننده کتاب خوب بحث خودش رو میطلبه باید این ترکیب رو دید در ترکیب موصوف و صفت باید بحث کرد ترکیب موصوف و صفت برای مفهوم یابی برای ارتباط گرفتن با سایر مفاهیم در جمله جایگاهش معلوم بشه به لحاظ مفهومی موصوف چه نقشی داره به لحاظ مفهومی صفت چه نقشی داره اگر موصوفی با صفتی بیان شده موصوف با اون صفت اونجا مهم است موصوف به همراه معرفی اون صفت اونجا مهم است خوب یه بحث اینجا شما خواهید کرد صفت تنزیل کنندگی کتاب برای خداود متعال چه ارتباطی به ولایت داره چرا نفرمود الله الرحیم شاید به ذهن ما منطقی تر بود إِنَّ وَلِيِّيَ اللّهُ الرحیم إِنَّ وَلِيِّيَ اللّهی که الرحیم هست الله الرئوف ولیّ من خدای مهربانه ولیّ من خدایست که تنزیل کتاب کرده خوب ارتباطش چی هست کی برای شما پر رنگ میشه وقتی که شما ترکیبات روشناخته باشید براتون مهم باشه و اهمیت اجزاء ترکیبات رو نسبت به هم دیده باشید و ارتباطات مفهومیشون رونسبت به هم فهمیده باشید ومدنظر قرار داده باشید.
