بله در بحث کلامُ الله کتاب، لسان، صوت، موضوعاتی از این دست ابزار انتقال کلام هستند خود کلام نیستند، شما وقتی خواب کسی رو می بینید در خواب با شما صحبتی داره و شما اون صحبت رو میشنوی و وقتی از خواب بیدار میشی اون صحبت کاملاً برای شما شفاف و گویاست کاملاً شنیدی اون حرف رو و در وجودت قرار گرفته، چجوری حرف زده با شما با چه ابزاری حرف زده؟ شما میگی با ابزار صوت، آیا صوت مکانیکی؟ نه، اونجا اصلاً فضایی نبود که شما با گوش سر بشنوی، کجا بود؟ ممکنه در عالم ذهن باشه در عالم خیال باشه در عالم برزخ باشه یا هر کجایی باشه بالاخره شما یک کلامی رو شنیدی که اون کلام با ابزار صوت مکانیکی نبود صوت در عالم طبیعت بر اساس ابزار مکانیکی هست شما اگر در همین عالم طبیعت به خلاء بری انتقال صوت ممکن نیست شما صوت رو نمی تونی به این راحتی منتقل کنی شما باید این امواجی که از صدای من از دهان من به گوش شما میرسه باید با امواج مکانیکی منتقل بشه باید اینجا ماده وجود داشته باشه، اینها ابزار انتقال کلام هستند صوت خود صوت، لسان، دهان اینها ابزار انتقال کلام هستند نه خود کلام،
در عالم طبیعت یه نوع از ابزار وجود داره در عالم برزخ در آسمانها ممکنه یه نوع از ابزار دیگری وجود داشته باشه برای انتقال کلام نه اینکه خود کلام هستند، در سایر عوالم ممکنه ابزارهای مختلف و متفاوتی در انتقال کلام وجود داشته باشه ولی آن چیز که عمده ی آن چیز که در وجود شما هست برای دریافت کلام سمع هست شما باید کلام رو سمع کنید
پس ما باید هم معرفت به کلام پیدا کنیم در مورد چیستی کلام و رابطه ی کلام با خداوند متعال و هم روشهای انتقال کلام ابزارهای انتقال کلام رو بشناسیم در مراتب خودش، خداوند یه جایی میفرماید روشهای انتقال کلام سه شکل هست در آیه ی 51 سوره‌ی شوری میفرماید که به سه شکل به سه مسیر انتقال کلام انجام میشه: وحی، مِن وَراء حِجاب یا وحی از طریق یک رسول یک فرستاده از جانب خداوند .
