منابع معنایابی

1397.09.15-02پنج شنبه 28 ربیع الاول 1440

اشتقاق و صرف به نوعی ارتباط برقرار نمودن بین واژگان مختلف اسست

بله در بحث نرم افزار ما در واقع ارتباطات رو دنبال می کنیم یک گام ارتباطات بین واژگان هست از ارتباطات بین واژگان میخوایم به مفاهیم واژگان برسیم مثلاً شما میاید روی یک واژه میگید مرتبطین به این واژه از نظر اشتقاق رو به من بگو مرتبطین از نظر ریشه از نظر مصدر چه واژه هایی با این واژه هم ریشه هستند چه واژه هایی با این واژه هم مصدر هستند مرتبطین صرفیش رو به من بگو ارتباطات صرفیش رو پیدا میکنه مثلاً میگید چه واژه هایی با این واژه هم باب هستند هم وزن هستند هم ذیل یکی از این عناوین صرفی هستند مثلاً هم نوع هستند در کلمه میگه این واژه اسم هست این واژه ها هم اسم هستند این واژه اسم معرفه هست این واژه ها هم اسم معرفه هستند این واژه اسم فاعل هست و این واژه هم اسم فاعل هستند یعنی میاد ارتباط ایجاد میکنه بین این واژه از قرآن و سایر واژه ها میگه چه نوع ارتباطی بین اینها وجود داره،

برخی ارتباطات گسسته هستند مانند ارتباط صرف و نحو و اشتقاق، برخی پیسوته اند مانند ارتباط نحوی، در ترجمه به دنبال ارتباطات پیوسته هستیم

ارتباط نحوی ارتباط نحوی عموماً پیرامون همین واژه و البته جاهای دیگه هم می تونه اتفاق بیافته، ارتباط نحوی گام اول مون جاهای دیگه هست مثلاً می فرماید این واژه نقشش مبتدا هست در قرآن این واژه ها هم مبتدا هستند این واژه نقشش مفعول هست این واژه ها هم مفعول هستند پس این یه نوع ارتباط هست در ارتباط نحوی یه ارتباط دیگه هم هست ارتباط نحوی پیرامون در یک محدوده که بر اساس یک قاعده داره به هم ارتباط نزدیک پیدا میکنه میگه این واژه مبتدا هست خبرش اینه، این حالش هست این صفتش هست پس داره بین واژه ها ارتباط ایجاد میکنه یعنی ما یه ارتباط گسسته داریم یعنی لزوماً پیوسته نیست مثل ارتباطات صرفی مثل ارتباطات نحوی به این معنا که این واژه مبتدا هست فلان واژه ها هم مبتدا هستند از نظر مبتدا بودن به هم ارتباط دارند ولی گسسته هست ارتباط شون در جاهای مختلفی از قرآن این واژه ها وجود دارند یه موقعی ارتباطات پیوسته رو دنبال می کنیم ورود به ترجمه دنبال کردن ارتباطات پیوسته هست میگیم

از دیگر ارتباطات ارتباطات معنایی است که مبنایش لغت نامه ها و روایات هستند

واژه ها با هم به صورت پیوسته پشت سر هم الان چه ارتباطی دارند در واقع این رو داخل پرانتز داشته باشیم در واقع تدّبر در آیات هم کشف ارتباطات پیوسته ی آیات هست که لزوماً آیاتش ممکنه پشت سر هم در قرآن نباشه، شما میخوای بیست تا آیه رو پشت سر هم بچینی و تدّبرکنی تدّبر کنی به معنای اینکه اینها رو پشت سر هم بچینی ارتباطات پشت سر هم شون رو پیدا کنی پیوسته گی ارتباط شون رو پیدا بکنی خب پس ما در واقع باید به دنبال ارتباطات بگردیم این ارتباطات ما رو به معنا و مفهوم میرسونه در دامنه ی ارتباطات یکی از ارتباطات ارتباطات معنایی هست این واژه ها از نظر معنایی با هم ارتباط دارند که یکی از پایه های این مطلب لغت نامه هاست درش بحثی با عنوان اشتراکات معنایی هاله های معنایی متضاد مترادف بحث هایی از این قبیل مطرح هست برخی از این منابع منابع مربوط به این موضوع مربوط به معانی ارتباطات معنایی لغت نامه هاست بخشیش هم در روایات هست روایات مجموعه ی روایات یعنی مثلاً ادعیه رو هم شامل بشه که در معنا شناسی واژگان با ما کمک میکنه اصلاً رسالت شون همین بوده در دعا در برخی از ادعیه متضادها کنار هم مطرح میشند یا شرحی از یک مفهوم داده میشه

خود قرآن منبعی بی نظیر برای معنایابی بر اساس توصیفاتی است که از واژگان در آن آمده است

لزوماً همه ی ارتباطات معنایی به این مفاهیمی که ما دنبال می کنیم نیست متضاد باشند مترادف باشند به معنای اینکه وصف این عبارت باشند لزوماً اینطور نیست گاهی از دل خود قرآن میشه ارتباطات معنایی رو دنبال کرد که این ما رو نزدیک میکنه به بحث مفاهیم، شما مثلاً دنبال میکنی می فرمایی که این فعل یعنی این فعل یه واژه ای هست یه واژه ای هست که حاکی از فعلیّت هست انجام یک فعلی هست نگاه میکنی به مفعولش به این نتیجه میرسی در قرآن به این نتیجه میرسی در کلام یک حکیم بزرگترین حکیم این فعل همیشه بر چنین مفعولهایی انجام شده این شما رو نزدیک میکنه به مفهوم اون فعل همون روشی که گاهی برخی لغت نامه ها استفاده می کنند لغت نامه ها گاهی مطرح می کنند این فعل یا این واژه فلان قوم همیشه این واژه رو در فلان موضوع به کار می برده پس معناش این هست شما میای میگی فلان قوم که جای خود خداوند اینجا این واژه رو در این دو مفهوم در این دو موضوع در این دو ظرف در این دو حال در این نوع از ارتباط بکار برده پس این معنا رو داره

همه ممنابع معنایابی گزاره‌های معنایی را در اختیار قرار می‌دهند برای یافتن مفهوم آن واژه

یعنی یه گام میشه گام مفاهیم یابی در قرآن بر اساس ارتباطات برای این مفاهیم یابی از ارتباطات لسان قرآن استفاده میشه از ارتباطات لغت نامه ها استفاده میشه از منابعی مثل ادعیه و روایات استفاده میشه و ما رو به گذاره هایی از مفاهیم قرآنی میرسونه یعنی یک مفهوم برای یک مفهوم ده گذاره به عنوان مثال چند گذاره ی توضیحی، تنقیهی، تنزیهی، تضادی و التزامی تبعی برای یک مفهوم چند گذاره با ویژگیهای مختلف ایجاد میشه تولید میشه که ما رو به اون مفهوم برسونه .