اهمیت بحث اسباب نزول در فهم قرآن

1400.02.22-01چهارشنبه 29 رمضان 1442

اهمیت شرایط و موقعیت مخاطب و متکلم نسبت به هم، در فهم کلام قرآن

در فهم قرآن یکی از موضوعاتی که باید مورد توجه قرار بگیره، در معنای قرآن، فهم قرآن بحث اسباب نزول هست. اسباب نزول کجاست؟ اون چیزی که از اسباب نزول بحث میشه شرایط و اتفاقات تاریخی است که اتفاق افتاده. در اسباب نزول عموما این بحث مطرح میشه. یا مثلاً فلان جمعی بود فلان حادثه اتفاق افتاد، فلان قبیله فلان کار را انجام داد. موضوعاتی از این دست به عنوان اسباب نزول مطرح میشه که عمدتاً یکسری وقایع تاریخی یا مبتنی بر برخی از افراد هست. آیا شرایط دیگری هم در نزول این کلام قرآن موثر بوده؟ بله. عمده ترین شرایط، شرایط خود رسول الله ص است. خود رسول الله در چه وضعیتی است؟ در درج موقعیتی است؟ در چه شرایطی است؟ در شرایط های مختلف در موقعیت های مختلف در وضعیت های مختلف رسول الله ص به او وحی انجام شده، وحی های متفاوت. همین سوره‌ی نجم می فرماد که، وَ مَا يَنطِقُ عَنِ الهَْوَى، إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْىٌ يُوحَى، اینجا یه وحی هست. اینجا موقعیت رسول الله ص فرض کنید موقعیت الف است. این مسیر جلو میره جلو میره تا یک موقعیت دیگری رسول الله ص می رسه. اون موقعیت کجاست؟ ادنی مِن قاب قوسین. اینجا هم به رسول الله ص وحی میشه. آن وحیی که باید اینجا می‌شد. فَأَوْحَى إِلىَ‌ عَبْدِهِ مَا أَوْحَى. به عبدش وحی شد آن چیزی که باید وحی میشد. آن چیزی که اینجا در این موقعیت باید وحی می شد. پس موقعیت رسول الله ص مهم است. پس شرایط، موقعیت مخاطب و متکلم نسبت به هم در اون کلام مهم هست. در فهم اون کلام مهم است. در درک و یافتن حقیقت اون کلام مهم است.