اینکه گاهی سوالاتی در مجامع مختلف مطرح میشه که" آیا فلان چیز در قرآن هست؟ آیا همه چیز در قرآن هست؟ آیا فلان موضوع در قرآن هست؟". این سوال رو باید بیاریم در قرآن و سوال قرآنی مطرح کنیم، جایگاهش رو معلوم کنیم. دقیقا معلوم کنیم که اگر میخواهی سوال بپرسی اینجوری بپرس. اول این واضح باشه. اینکه میپرسی" آیا هست؟ " یعنی آیا چی؟ آیا خبری در قرآن هست؟« إنباء ». یعنی آیا علمی از اون هست؟ یعنی آیا شرحی از اون در قرآن هست؟ یعنی آیا تفصیلی از اون هست؟ یعنی آیا تبیینی از اون هست؟ منظورت چی هست؟ دنبال چی هستی؟ این رو اول باید پیدا کنیم و بعد بیاییم در خود قرآن بررسی کنیم. قرآن میگه برخی از موضوعات تبیینی از اونها در ما هست، و برخی از موضوعات رو میگه تفصیلی از اون در ما هست برخی از موضوعات رو میگه تفصیلی هست. بررسی کنیم که چه موضوعاتی رو میفرماید تبیینی از اون موضوع در من هست، چه موضوعاتی رو میفرماید که خبری از اون در من هست. آیا از همه چیز خبری در قرآن هست؟ این رو باید با نگاه قرآن بررسی کنیم که سوالاتی که مطرح میشه جایگاه داشته باشه.
و کل این بحث رو ببریم ذیل بحث« قرآن آیاتی، کتاب آیاتی ». قرآن کتاب آیات خداست یعنی یک تصویر آیه ای از عالم از جزئیات و کلیات ولی« تصویر آیه ای » اون در قرآن هست.
در بحث« تفصیل قرآن »؛ تفصیل قرآن به آیه وابسته هست. این« آیات » هستند که تفصیل میشوند. هرآنچیز که« آیه » هست « فصل » میشه. مثلا ماجرای« زوجیت » آیه هست پس دارای تفصیل هست. خداوند میفرماید« فصلت : 3 كِتابٌ فُصِّلَتْ آياتُهُ قرآناً عَرَبِيًّا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ » آیاتش تفصیل میشه. « آیه » رو پیدا کردی حالا« آیه » رو دیدی؟ حالا دنبال« فصل » اون آیه باش، اون« آیه » حتما تفصیل شده است. خداوند فرموده است که من آیات رو تفصیل کرده ام. آیه رو پیدا میکنی اون « آیه » دنبال« فصل »هست یا دارای فصول هست. اینکه گفته میشه« فصل » هست به این مفهوم که« تفصیل » شده است هست.
این میتواند در یک سوره باشه و میتواند که در کل قرآن باشه. یک آیه دارای فصولی در قرآن هست. این آیه در قرآن تفصیل شده است. چون در آیاتی که این مطلب مطرح هست لزوما در یک سوره انحصارش نمیکنند. بحث ها عموما ذیل بحث« کتاب قرآن » مطرح هست. آیات قرآن تفصیل شده اند. نه لزوما در یک سوره بلکه در کل قرآن تفصیل شده اند.
« آیه » رو پیدا کردی، موضوعی پیدا کردی که آیه بود حتما« فصل » داره( تفصیل شده ) اون رو دنبال کنیم،« فصل »اون آیه رو قرآن پیدا کنیم. اون آیه دارای « فصلی » در قرآن هست. مثلا در یک جایی ممکن هست که مطرح بشه« تِلکَ آیَاتُ الله » اینها آیات الله هستند پس در قرآن تفصیل شده اند، میشه دنبال کرد و فصل اون ها رو پیدا کرد. چون آیه هستند خداوند حتما اینها رو تفصیل کرده است. کجا؟ در همون سوره، آیات قبلی، آیات بعدی جاهای مختلف. اون رو باید بررسی کنیم ولی حتما این آیات فصل داده شده اند.
یک مفهوم از« فصل آیات »؛ فصل آیات به چه معنا هست؟ اینکه مطرح میشه که« ثُمَّ فُصِّلَتْ آياتُهُ » اینکه مطرح میشه ما آیات رو تفصیل میدیم، ما آیات رو فصل میکنیم یعنی چی؟ اینکه فصل داده میشوند یعنی چی؟ گاهی این معنا به مفهوم تشریح بیشتر، توضیح بیشتر گرفته میشه. این هم درونش هست ولی یک معنای لغوی مطرح کنیم، اینکه آیات فصل داده میشوند یعنی اینکه« جدا میشوند ». قبوله؟
آیه اینجا هست، یک چیزی به نام آیه هست و این آیه جدا میشه. اینکه جدا میشه به سمت کجا جدا میشه؟ پس وقتی جدا میشه یک سمتی وجود داره. به چه سمتی؟ « به سمت درون ماجراها ، به سمت درون موضوعات، به سمت درون مفاهیم ». لذا فصل یک آیه گاهی یک اتفاق در ماجراهای انبیاء و رسل علیهم السلام میشه، گاهی یک موضوع اخلاقی میشه، گاهی بیان یک مفهوم میشه( در یک مفهوم مطرح میشه ) اینها فصل اون آیه هستند. شما در اون ماجرا باید اون « آیه » رو دنبال کنید. اون آیه یک خطی اش جدا شده و آمده در این ماجرا.
تفصیل آیات فقط از جانب خداست، کسی نمیتونه آیات رو تفصیل کنه. یا مثلا در آیه سه سوره فصلت مطرح هست که«فصلت : 3 كِتابٌ فُصِّلَتْ آياتُهُ قرآناً عَرَبِيًّا لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ ». این کتابی که آیاتش رو خداوند به شکل قرآن عربی فصل کرد. پس قرآن عربی« فصل آیات » هست.همین آیات رو خداوند گاهی میآره در آفاق، گاهی در انفس میآره. همین آیات رو خداوند آورد در قرآن عربی در قرآن عربی نشان داد. چی شد؟ شد« فصل آیات »، فصل همآن آیات شد.
