در تحقیقات قرآنی و بررسی آیات قرآن ما بایستی چند تا موضوع مد نظرمون باشه :
یکی از منظر مفاهیم به آیات نگاه کنیم ، در موضوع مفاهیم نسبت به آیات، تدبر داشته باشیم. برای پیدا کردن دقیقتر مفاهیم، در آیات تدبر داشته باشیم ، تقدم و تاخر موضوعات و مفاهیم را بدونیم ، ارتباط مفاهیم را پیدا کنیم ، شجره ی مفاهیم را پیدا کنیم . این یک موضوع .
یک موضوع دیگه در بررسی آیات قرآن، پیدا کردن مصادیق آیات هست . بایستی مصادیق آیات را پیدا کنیم ، مصادیق موضوعات کیا هستند ؟ کیه ؟ در طول تاریخ کی بوده ؟ گذشته کی بوده ؟ الان کی هست ؟ این ما را در جلو بردن تحقیق کمک میکنه .
یک کار دیگه، مخاطب آیه هست ، مخاطب آیه کیه ؟ مخاطب آیه، غیر از مصداق آیه هست . آیه داره با کی حرف میزنه ؟ روی صحبت با کیا هست ؟ ممکنه مصداق آیه، کافرین باشند ولی روی صحبت با مومنین هست ، داره برای مومنین توضیح داده میشه . این داستان ، این ماجرا برای کی داره گفته میشه؟ لذا میگیم مخاطب آیه کیه ؟
پس در یک نگاه ما بدنبال مفاهیم هستیم ، در یک نگاه مصادیق را پیدا میکنیم ، در یک نگاه مخاطب آیه را باید پیدا بکنیم .
این را به عنوان یک نکته در تحقیقات قرآنی داشته باشیم .
به نوعی شاید ترتیب در این موضوع این جوری باشه که ، اول مخاطب آیه کیه ؟ بعد مفاهیم چیه ؟ بعد مصادیق چیه ؟ مصادیق مفاهیم کیا هستند ؟ چیا هستند ؟
در بحث مخاطب آیات، وقتی که ما میرسیم به یک آیه ای، اول باید پیدا کنیم که مخاطب آیه کیه؟ میگیم خب مخاطب آیه همین کسایی هستند که قبل از این آیه مطرح شده اند ، بطور مثال . خب این آیه چه جایگاهی در این بحث داره ؟ چرا خداوند یک دفعه این آیه را مطرح کرده ؟ پس باید جایگاه این آیه را بدونیم .
خداوند نسبت به یک کسایی شروع کرده موضوعی را و اونا را مخاطب قرار داده و شروع کرده به صحبت کردن . موضوعی را داره صحبت میکنه و جلو میره . یکدفعه یک موضوعی را مطرح میکنه . خب این موضوع چه ربطی به موضوعات قبلی داره ؟ خداوند چرا داره این موضوع را اینجا مطرح میکنه ؟ چند تا موضوع پراکنده را داره مطرح میکنه ؟ یه موضوعی را از یک جایی شروع کرده و میخواهد به یه جایی ختم کنه ؟
این مخاطب شناسی ما را در این زمینه کمک میکنه . آیا خدا در این آیه تغییر مخاطبی داده ؟ یا مخاطب عوض نشده و همچنان همون افراد قبلی هستند ، همون اشخاص قبلی هستند ؟ اگر اشخاص قبلی هستند آیا تناسبی بین این بحث و بحثهای قبلی که براشون مطرح شده داره ؟
